Editorial
Το περιοδικό Αναιρέσεις, πιστό στην προσπάθειά του να καταπιάνεται με επίκαιρα ζητήματα, επιστρέφει με θέμα τα δέκα χρόνια από το ξέσπασμα της καπιταλιστικής κρίσης του 2008. Μια κρίση, η οποία τάραξε συθέμελα όλη την καπιταλιστική δομή, ξεκινώντας από την βάση και διαπερνώντας το εποικοδόμημα. Άφησε πίσω τις τεράστιες κοινωνικές ανακατατάξεις, τόσο μεταξύ κεφαλαίου-εργασίας, όσο και μεταξύ του ίδιου του αστικού στρατοπέδου αλλά και των ιμπεριαλιστικών κρατών. Αναμφίβολα αυτό που μπορούμε να πούμε με σιγουριά μετά από 10 χρόνια κρίσης είναι το εξής: ο κόσμος που θα αφήσει μετά το πέρας της, δεν θα έχει καμία σχέση με τον κόσμο όπως τον ξέραμε πριν.
Η μελέτη της πορείας και εξέλιξης της καπιταλιστικής κρίσης δεν μπορεί να μην εκκινεί από την αφετηρία της και τους όρους που οδήγησαν στο ξέσπασμά της. ‘Ηταν μια άλλη συνηθισμένη κυκλική κρίση ή είχε τέτοια ποιότητα που κλόνισε όλο το καπιταλιστικό οικοδόμημα; Οφείλεται απλώς στις τράπεζες, στα διογκωμένα κρατικά χρέη και σε ζητήματα «κακοδιαχείρισης» ή μήπως να αναζητήσουμε τα αίτια, πρωταρχικά, στο πεδίο της παραγωγής; Και άραγε η εφαρμοζόμενη αστική στρατηγική οδηγεί με «ασφάλεια» στο ξεπέρασμα της κρίσης ή μήπως βρισκόμαστε μπροστά σε μια νέα αναθέρμανσή της;
Η αστική στρατηγική αυτά τα 10 χρόνια, χαρακτηρίστηκε από μια ιστορική επίθεση στα δικαιώματα και της κατακτήσεις των λαϊκών στρωμάτων. Από τις σκληρές αναδιαρθρώσεις στον τομέα της εργασίας, μέχρι τις αλλαγές στην εκπαίδευση και στη διάλυση των κοινωνικών παροχών. Μια στρατηγική που δεν θα μπορούσε να υλοποιηθεί, αν δεν επιστρατευόταν η βία, η καταστολή, η προπαγάνδα και ο φασισμός. Την ώρα που οι αστικές τάξεις οξύνουν τον κοινωνικό πόλεμο εντός των συνόρων των κρατών τους, πυκνώνουν τα σύννεφα του πολέμου έξω από αυτά και γύρω από διάφορα σημεία του πλανήτη (Μ. Ανατολή, ανατολική Μεσόγειος κλπ) στα οποία εκδηλώνονται οι ενδο-ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί.
Ωστόσο, αυτά τα 10 χρόνια αποτέλεσαν «κολασμένα χρόνια» και από την πλευρά των κινημάτων. Μεγάλοι αγώνες διεξήχθησαν σε πολλές γωνιές του πλανήτη ενάντια στις αντιλαϊκές πολιτικές και στην λιτότητα, με επίκεντρα τις χώρες όπου η αστική επίθεση έλαβε πιο οξυμένα χαρακτηρηστικά. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτέλεσε και η Ελλάδα, με το εργατικό κίνημα και τη νεολαία να δίνουν μεγαλειώδεις μάχες απέναντι στα μνημόνια και στις πολιτικές των κυβερνήσεων, της ΕΕ και του ΔΝΤ. Από τη νεολαιίστικη εξέγερση-προπομπό της επερχόμενης καπιταλιστικής κρίσης που εκδηλώθηκε το Δεκέμβρη του 2008, μέχρι τις πλατείες του 2011, τις μεγάλες απεργίες του 2010-12 και το δημοψήφισμα του 2015. Αγώνες που μπορεί να μην νίκησαν και τελικά να ενσωματώθηκαν από το ρεύμα αυταπατών που εξέφρασε ο ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο άφησαν σπουδαίες παρακαταθήκες και σημαντικά συμπεράσματα για την ταξική πάλη.
Χρήσιμα συμπεράσματα εξάγονται και για την πολιτική πρωτοπορία, τόσο για το «τι έλλειψε», όσο και για το τι γίνεται «από εδώ και πέρα». Ισως το βασικότερο μάθημα που έδωσαν αυτά τα χρόνια στην κομμουνιστική αριστερά, είναι ότι για να συγκροτήσει μια σύγχρονη επαναστατική-μαζική πολιτική πρωτοπορία, πρέπει να απαντήσει καθαρά στο σύγχρονο «μεταρρύθμιση ή επανάσταση» που τέθηκε, τίθεται με νέους όρους στο σήμερα και θα ξανα-τεθεί στην επόμενη καμπή της ταξικής πάλης. ‘Ενα δίλημμα που στην εποχή του ολοκληρωτικού καπιταλισμού και της κρίσης του – όπως απέδειξε και η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ– περισσότερο ταιριάζει στο «αστική ενσωμάτωση ή επαναστατική τομή». Φυσικά μια τέτοια κουβέντα υπερβαίνει τις γραμμές ενός περιοδικού και αποτελεί στοίχημα της εποχής μας.
Συντακτική Ομάδα
